Hoe je inwoners stimuleert om hun tuin te vergroenen
#groenetuinen #duurzaam #klimaatcommunicatie
17/07/2025 - Wat een zomer hè? Lekker warm, zonovergoten… of toch iets té? In veel steden zorgt het vele steen en asfalt ervoor dat hittegolven gevaarlijker worden. Door klimaatverandering zullen die periodes alleen maar vaker en heviger voorkomen. En dat terwijl de oplossing zo simpel is: meer natuur. Want planten en bomen werken als natuurlijke airco’s voor de stad.
Back to nature dus. En gelukkig kunnen gemeenten hierin een flinke slag slaan. Sterker nog: veel gemeenten zijn daar al mee bezig. Maar daarmee zijn we er nog niet. In veel gemeenten is de helft van de buitenruimte privégrond en dus geen openbare ruimte. Daar kunnen gemeenten zelf dus niet vergroenen. Wat nu?
Juist in tuinen en op balkons, daken en dakterrassen valt veel winst te behalen. Dat moeten de inwoners zelf doen, maar gemeenten kunnen hier een belangrijke rol in spelen. Als gemeente kan je namelijk inwoners stimuleren, enthousiasmeren en helpen om hun tuin of balkon groen in te richten. Een steuntje in de rug geven dus, om uiteindelijk voor gedragsverandering te zorgen.
Groene tuinen in de gemeente Nissewaard
De gemeente Nissewaard stond vier jaar geleden voor hetzelfde vraagstuk: hoe vergroenen we de tuinen en balkons? En wat is daarin onze rol? Vanuit het programma Duurzaamheid werd het Actieplan Groene Tuinen opgezet om hier invulling aan te geven. Ingehuurd voor de duurzame communicatie, dook Julia hier met zelfstandig participatieadviseur Sanne Geers vol in.
Samen maakten ze een uitvoerbare versie van het Actieplan Groene Tuinen. Een plan met veel contact met inwoners en het doel om duurzame gedragsverandering te stimuleren.
“Het belangrijkste, en daarmee ook de eerste stap, was om erachter te komen waarom inwoners een groene tuin kiezen. We onderzochten de leefwerelden van de inwoners van Nissewaard om erachter te komen wat hen drijft.”
“Met enquêtes, persona’s en veldonderzoek kregen we een mooi beeld van de inwoners van Nissewaard. Het bleek dat ze niet hard gaan rennen door een urgentieboodschap; nee, de inwoners van Nissewaard zijn vooral te motiveren voor een groene tuin omdat het er gezellig en mooi uitziet. Dus dat werd de kern van alle communicatie-uitingen”, vertelt Julia enthousiast.
Ook de zichtbaarheid van de gemeente moest beter worden. Sanne en Julia sloten aan bij lokale evenementen, markten en buurtinitiatieven door heel de gemeente. Afhankelijk van de doelgroep deelden ze bijvoorbeeld gratis planten uit of knutselden ze bijenhotels met kinderen. Ook het rad van Avontuur werd regelmatig ingezet om regentonnen te verloten.
Tegeltaxi’s en Geveltuinen
Deze acties waren natuurlijk heel leuk, maar gedragsverandering vraagt om een lange adem. Je wilt als gemeente dat inwoners de regie houden en hen helpen om zélf aan de slag te gaan. Zo behouden zij ook het gevoel van autonomie. Daarom werd een aantal grote acties opgezet, zoals de Tegeltaxi, Geveltuinen en de Tuinrangers. In het begin met weinig deelnemers, maar daarna telkens helemaal volgeboekt.
Sanne: “Inwoners herkennen nu de acties en delen ze vaak met anderen, bijvoorbeeld op social media. Zo nam het aantal deelnemers van onze acties in snel tempo toe.”
Nu hun opdracht er bijna op zit, zorgen ze ervoor dat de belangrijkste acties ook in de lijn worden opgenomen. Zo kunnen inwoners ook nog vergroenen als het Actieplan Groene Tuinen niet meer actief is. “Daarmee laten we echt iets achter wat langer mee kan gaan.”
Gaan voor groen
Sanne en Julia zijn nog lang niet klaar met het onderzoeken van gedragsonderzoek, planten uitdelen en Tegeltaxidiensten opzetten. Met het Groenpakket maken ze hun aanpak voor veel meer gemeenten toegankelijk. Dus ben je benieuwd wat het Groenpakket voor jouw gemeente kan betekenen? Of ken je een gemeente waar dit perfect zou passen? Neem dan contact op met Julia.